"Bilmeceler, tabiat unsurları ile bu unsurlara bağlı hadiselerin; insan, hayvan ve bitki gibi canlıları; eşyayı; akıl, zeka veya güzellik nevinden mücerret kavramlarla dinî konu ve motifleri ve benzeri kapalı bir şekilde yakın uzak münasebetlerle ve çağrışımlarla düşünce, muhakeme ve dikkatimizi, aksettirerek bulmayı hedef tutan kalıplaşmış sözlerdir. Bu sözler bir takım eğlence, lüĝaz, muamma ve bulmacalar da görülen ve dinleyiciye sorulunca ondan halli istenen "bil bakalım" veya "ol nedir ki" ifadelerinin bir bakıma geniş tarifidir."²⁵

^{Alucra'da, özellikle çocuklar ve gençler arasında kullanılan bilmeceler şunlardır:}

^{Alaca yılan,}

^{Çıhar āca. (FASÜLYE)}

^{Ateş olmiyan yerde ne olmaz? (İTFAİYE)}

^{Başı yoh golu yoh,}

^{Sırt üsdü yürür. (TABUT)}

^{Ben giderim o gider,}

^{Ardımda tın tın ider. (GÖLGE)}

^{Bilmece bildirmece,}

^{El üsdünde ġaydurmaca.(26) (SABUN)}

^{Bir baş ēlür,}

^{Bin baş oturur. (22) (İMAM)}

^{Burdan bahdım daş,}

^{Yanına vardım dört ayah bi baş. (KAPLUMBAĞA)}

^{Çarşudan aldım bir tane,}

^{Eve geldim bin tane. (NAR)}

^{Dāda ahıddım,}

^{Büke sıhıddım. (PARA)}

^{Dadan gelür dal gibi, golları budah gibi;}

^{Ēlür su içer, böörür olah gibi. (ÖKÜZARABASI)}

^{Dādan gelür, daşdan gelür,}

^{Bir püsgüllü ėnişdem gelür.(27) (SOĞAN)}

^{Dādan gelür tū,}

^{Ġulahları hū.(25) (KAR)}

^{Denizin ortasında ne var? ( -N HARFİ)}

^{Dumanı tüter denizde gezer,}

^{Balıh dēldür denizde yüzer. (GEMİ)}

^{En acı çeken dağ hangisidir? (AĞRI DAĞI)}

^{Elemez melemez, ocah başına gelemez;}

^{Gelse bile, bir daha geri dönemez. (TEREYAĞ)}

^{Garanluh yerde gan uyuşur,}

^{Garanluh yerde ġatır depişür. (25) (PİRE)}

^{Garşuda dedem oturur,}

^{Ayānı yere baturur. (KÖRÜK)}

^{Garşuda hot oturur,}

^{Biri ġalhār biri oturur. (TERAZİ)}

^{Guyruhlu masgara,}

^{Hoplar gider ambara. (FARE)}

^{Hangi guş gördün ki,}

^{Gööbegenden yem yiye. (EL MENİ)}

^{İçicik fıçıcık,}

^{İçi dolu turşucuh.(26) (LİMON)}

^{İçi daş dışı daş,}

^{Ha dalāş, ha dolaş. (CAMİ)}

^{İki gırh ayah birleşdüm mü ne olur ? (FERMUAR)}

^{İstanbul'da süt bişti,}

^{Ġohusu buriya düşdü. (MEKTUP)}

^{Su yutmuş toprağa ne denir ? (ÇAMUR)}

^{Toplu iğne dikiş iğnesine ne demiş ? (KAFASIZ)}

^{Ufacık mezar,}

^{Dünyayı gezer. (AYAKKABI)}

^{Yarım ġaşuh,}

^{Duvara yapuşuh. (KULAK)}

^{Yol üsdünde,}

^{Kitli sanduh. (27) (MEZAR)}

^{Yüklük üsdünde,}

^{Ġıllı yumah. (KEDİ) (13-14-17-22-23-24-25)}